Panagaramid Kadagiti Bike Lanes
Anna Mae Yu Lamentillo
Originally published in Night Owl: A Nationbuilder's Manual (Edision nga Ilokano)
Idi addaak iti Massachusetts idi 2020, inyalnag ti gobierno ti Boston ti “Go Boston 2030 Vision Framework,” nga agpanggep a mangipasdek idi siudad a kas “most walkable city” iti Amerika babaen ti pannakaaramid dagiti impraestruktura a mangpaannayas iti access dagiti magmagna, wenno agar-aramat iti bisikleta wenno scooter. Kayatda a ngumato iti 50 a porsiento dagiti tattao a magmagna a mapan iti trabaho ken ngumato iti uppat a beses ti bilang dagiti agbisbisikleta iti uneg ti sumaruno a 10 a tawen.
Daytoyen ti uso iti adu a progresibo a siudad iti lubong. Kinapudnona, nangrugi idi 2007. nangipasdek ti Boston iti nasurok a 144 a kilometro a bicycle lane. Iti Denmark, nangaramidda iti “cycle superhighway” a mangsakup iti nasurok a 20 a siudad ken ili. Iti Amsterdam, dagiti naayat iti museo, mabalinda ti magna a mapan iti Rijksmuseum, maysa a maika-19 a siglo a museo a nalatak gapu iti Rembrandt’s Night Watch.
Iti Filipinas, awan unay ti suporta iti annuroten wenno impraestruktura a para iti kasapulan dagiti siklista ken pedestrian. Dandani imposible nga agbalin a natalged ti magmagna wenno agbisikleta iti abay dagiti nasional a kalsada.
Idi 2011, inamiris ti Asian Development Bank ti walkability ken dagiti pasilidad dagiti pedestrian kadagiti siudad iti Asia. Impakitana nga iti Manila, kas iti Hanoi, ti adu a biahe a mabalin a maaramid babaen ti pannagna ken panagbisikleta.
Ti datos manipud iti Metro Manila Urban Transport Integration, ipakitana a dandani 35 a porsiento dagiti destinasion ket mabalin iti uneg ti 15-minuto a pannagna wenno bicyle trip, ngem kaaduanna kadagitoy ti maar-aramid babaen (dagiti jeepney ken tricycle) ken dagiti lugan.
Pagsayaatanna, ti panirigan iti impraestruktura ti Filipinas ket napardas nga agbaliw.
Agbalin a mandatory dagiti bicycle lane iti PH
Iti babaen ti Department Order 88 nga inruar ni DPWH Secretary Mark Villar, mairaman iti disenio dagiti amin a proyekto nga adda pakainaiganna iti panagaramid kadagiti baro a kalsada ken rangtay ti mangted iti pasilidad a para kadagiti bisikleta, no la ketdi mabalin.
Dagiti proyekto a kas iti 6.94-kilometro a Laguna Lake Expressway ti agbalin a pagarigan. Ti tallo a metro a kaakaba ti protected bike lane ket dandanin agbalin a gagangay a saan ket a kas naisangsangayan a tampok ti toll-free expressway a mangikonektar iti Bicutan iti Tanay.
Manipud idi 2016, inkarigatan ti DPWH nga iraman ti impraestruktura ti pedestrian kadagiti para iti publiko a kalsada iti Luzon, Visayas, ken Mindanao. Ket ti pannakairuar daytoy baro nga annuroten ti agpanggep a mangitultuloyen iti daytoy.
Ti Cagayan de Oro Coastal Road, Davao City Coastal Road, Leyte Tide Embankment Project, Pasig River Flood Control Project, Tagaytay Bypass Road, Bacolod Economic Highway, Antique Esplanade, Sorsogon Coastal Highway, ken Boracay Circumferential Road, ket naaramid nga addaan iti bicycle lane.
Dagiti Klasipikasion ti Pasilidad ti Bisikleta
Iti babaen ti DO 88, dagiti pasilidad ti bisikleta ket addan iti tallo a klase: Class 1 wenno ti Shared Use Bike Path, Class 2 wenno ti Separated Bike Lane, ken Class 3, ti Shared Roadway.
Iti Class 1, adda maisina a dalan para iti eksklusibo a pakaaramatan ti bisikleta wenno kadagiti pedestrian. Iti Class 2, maysa a paset ti dalan ti maited para iti eksklusibo a pakaaramatan ti bisikleta, a maammuan babaen ti maysa nga strip ti pintura wenno bangen. Iti Class 3, a limitado ti kaakaba ti kalsada, maysa a paset ti kalsada ti opisial a maited a kas ruta ti bisikleta a mabalin met nga aramaten dagiti lugan a demotor. nakahiwalay na daanan para sa eksklusibong paggamit ng mga bisikleta o ibabahagi sa Di agbayag, agbalin met a cycling country ti Filipinas.